Boşanma, aile hukukunun en önemli konularından biridir. Evlilik birliğinin sona erdirilmesi süreci, Türk Medeni Kanunu’nda açıkça düzenlenmiştir. Ancak boşanma davalarının nasıl açıldığı, hangi belgelerin gerektiği, sürecin ne kadar sürdüğü ve anlaşmalı ile çekişmeli boşanma arasındaki farklar çoğu kişi için belirsizdir. Bu yazıda süreci adım adım ele alacağız.
1. Boşanma Davasının Açılacağı Mahkeme
Boşanma davası, eşlerden birinin yerleşim yeri veya eşlerin son altı ay birlikte oturdukları yer Aile Mahkemesi’nde açılır. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi bu görevi üstlenir.
2. Anlaşmalı Boşanma Süreci
Anlaşmalı boşanma, tarafların boşanma ve boşanmanın sonuçları üzerinde uzlaşarak süreci hızlıca bitirmesi demektir.
Anlaşmalı Boşanmanın Şartları
- Evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması
- Tarafların boşanma konusunda anlaşmış olmaları
- Hazırlanan anlaşmalı boşanma protokolünün mahkemeye sunulması
- Tarafların hakim karşısında bizzat hazır bulunmaları
Avantajları
- Tek celsede sonuçlanabilir.
- Tarafların iradesine dayalı olduğundan daha az yıpratıcıdır.
- Masraflar ve süre çekişmeli boşanmaya göre daha azdır.
Örnek Durum
Ali ve Ayşe, 2 yıllık evliliklerini sona erdirmek istiyor. Mal paylaşımı, nafaka ve velayet konusunda protokol hazırlayıp anlaşmaya vardılar. Mahkemeye birlikte başvurup hakim huzurunda iradelerini açıkladılar. Boşanma, tek celsede sonuçlandı.
3. Çekişmeli Boşanma Süreci
Eşler arasında boşanma şartları konusunda anlaşma yoksa, dava çekişmeli boşanma olarak açılır.
Çekişmeli Boşanmanın Sebepleri
- Taraflardan birinin boşanmak istememesi
- Nafaka, tazminat, velayet veya mal paylaşımında anlaşmazlık
- Kusur iddialarının öne sürülmesi
Süreç
- Davacı taraf dilekçe sunar.
- Davalı taraf savunma yapar.
- Tanıklar dinlenir, deliller toplanır.
- Hakim, kusur oranı ve çocuğun üstün yararını gözeterek karar verir.
Dezavantajları
- Süreç yıllar sürebilir.
- Taraflar arasında gerginliği artırabilir.
- Masraf ve emek daha fazladır.
Örnek Durum
Mehmet ve Zeynep, boşanmak istiyor ancak Zeynep velayeti almak isterken Mehmet de aynı talepte bulunuyor. Ayrıca nafaka ve tazminat konusunda anlaşmazlık yaşıyorlar. Bu nedenle dava çekişmeli boşanma olarak devam ediyor. Süreç birkaç yıl sürebiliyor.
4. Boşanma Davası İçin Gerekli Belgeler
- Boşanma dilekçesi
- Nüfus kayıt örneği
- Evlilik cüzdanı fotokopisi
- Anlaşmalı boşanma için protokol
- Delil niteliğinde belgeler (rapor, fotoğraf, mesaj, tanık listesi vb.)
5. Boşanma Davasının Süresi
- Anlaşmalı boşanma → 1-2 ayda sonuçlanabilir.
- Çekişmeli boşanma → Delillerin ve tanıkların durumuna göre 1-3 yıl arası sürebilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Boşanma davası için avukat tutmak zorunlu mu?
Hayır, avukat tutmak zorunlu değil. Ancak hukuki bilgi eksikliği nedeniyle hak kaybı yaşamamak için avukat desteği önerilir.
Anlaşmalı boşanmada çocuk varsa süreç uzar mı?
Hayır, çocuk varsa da taraflar velayet konusunda anlaşmışsa süreç yine kısa sürede tamamlanır.
Çekişmeli boşanmada kusur kimde olduğuna nasıl karar verilir?
Mahkeme; delillere, tanık ifadelerine ve tarafların beyanlarına göre kusuru belirler.
Boşanma davasında nafaka otomatik mi bağlanır?
Hayır, nafaka talep edilirse hakim tarafların ekonomik durumuna göre karar verir.
Boşanma sonrası soyadı değişikliği nasıl olur?
Kadın, evlilik öncesi soyadına döner. Ancak talep halinde eski eşin soyadını kullanmaya devam edebilir.
Sonuç
Boşanma davaları, anlaşmalı veya çekişmeli olmasına göre çok farklı süreçler barındırır. Anlaşmalı boşanma hızlı ve basitken, çekişmeli boşanma daha uzun ve zahmetli olabilir. Her durumda önemli olan; hakların korunması, çocukların üstün yararı ve sürecin hukuka uygun yürütülmesidir.
Unutmayın: Bu yazı genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Profesyonel destek almak için Hukuki Bilgi Al butonuna tıklayarak formu doldurunuz.